การทำงาน รับเหมาก่อสร้าง มีงานรูปแบบหนึ่งที่ ผู้รับเหมา จำนวนมาก ได้มีโอกาสได้เข้าไปรับทำงานให้กับหน่วยงานของทางราชการ ข้อดีของการทำงานให้หน่วยงานภาครัฐก็คือ มีความมั่นคง และเชื่อมั่นได้ในเรื่องค่าตอบแทนที่จะได้รับ ความเสี่ยงในเรื่องที่จะได้เงินงวดไม่ตรง เงินขาดจนต้องหยุดงาน มีโอกาสเกิดขึ้นน้อย และยังสามารถวางแผนการทำงานล่วงหน้าได้อย่างสะดวก เนื่องจากมีกำหนดที่ค่อนข้างแน่นอน ดังนั้น จึงมี ผู้รับเหมาก่อสร้าง หลายๆ คน ให้ความสนใจในการรับทำงานก่อสร้างให้กับทางราชการ... และหากว่า ผู้รับเหมา ท่านใดสนใจงานทำนองนี้ อย่างแรกที่ควรทำก็คือ การศึกษาหาความรู้ในเรื่องระบบการจัดซื้อจัดจ้างของหน่วยงานภาครัฐ ซึ่งมีระบบระเบียบกำหนดไว้หลายประการ และหนึ่งในเรื่องที่ต้องทำความเข้าใจและเกี่ยวข้องเป็นอย่างมากกับการได้หรือไม่ได้งานก็คือเรื่องของ... ราคา ! ซึ่งทางรัฐจะกำหนดสิ่งที่เรียกว่า “ราคากลาง” ขึ้น ซึ่งเป็นเรื่องที่ผู้รับเหมาต้องทำความเข้าใจเสียก่อน....

ราคากลาง คือ... ราคาที่หน่วยงานภาครัฐได้ทำรายละเอียดราคามาตรฐานที่ใกล้เคียงกับความเป็นจริงในการก่อสร้าง โดยอาศัยการสืบหาและจากข้อมูลที่มีของหน่วยงานภาครัฐ ใช้สำหรับเป็นฐานในการเปรียบเทียบราคา ที่ ผู้รับเหมา จะทำการยื่นเสนอ ซึ่งราคาที่ ผู้รับเหมาก่อสร้าง จะยื่นไม่จำเป็นต้องเท่ากับราคากลางก็ได้ เพราะราคากลางนั้นเป็นราคาเพื่อใช้เป็นฐานในการเปรียบเทียบ หรือ เป็นหลักในการคำนวณเท่านั้น สามารถเสนอราคาที่แท้จริงได้ตามความพร้อมและความสามารถในการบริหารจัดการของตนเอง แต่ส่วนจะได้งานหรือไม่ก็ดูที่ความเหมาะสมจากการเลือกของหน่วยงานรัฐที่เป็นผู้ว่าจ้างนั้นๆ

เหตุผลที่ต้องมีราคากลาง ก็เพื่อความสะดวกในการพิจารณาเลือกจัดจ้างผู้รับเหมาที่เหมาะสมที่สุดมาทำการก่อสร้างให้กับหน่วยงานของรัฐ และเพื่อให้หน่วยงานภาครัฐสามารถตรวจสอบและจัดทำงบประมาณได้อย่างเหมาะสมนั่นเอง

ในการจัดทำราคากลาง หน่วยงานรัฐจะมีการระบุรายละเอียดประมาณการในส่วนที่เกี่ยวข้องกับการก่อสร้างเพื่อนำมาพิจารณา ไม่ว่าจะเป็น ชนิดของวัสดุ ประเภทของการก่อสร้าง ปริมาณวัสดุ รายการของพัสดุ ค่าแรงงาน ซึ่งราคากลางจะถูกจัดทำโดยช่าง หรือวิศวกรของหน่วยงานรัฐ ซึ่งจะมีเอกสารที่แตกต่างกันออกไปตามประเภทของการก่อสร้าง เช่น แบบสรุปค่าก่อสร้าง คือ แบบ ปร.๕ก แบบแสดงรายการปริมาณงานและราคา คือ แบบ ปร.๔ แบบสรุปราคากลางงานก่อสร้างอาคาร คือ แบบ ปร.๖ ซึ่งในแบบก็จะมีการลงนามระบุชื่อเจ้าหน้าที่ผู้ทำหน้าที่เป็นคณะกรรมการกำหนดราคากลางเอาไว้ พร้อมทั้ง มีรายละเอียดบอกด้วยว่า เป็นราคาที่ประเมินขึ้นเมื่อใด ซึ่ง ผู้รับเหมา ที่สนใจรับงานจะต้องดูในเรื่องของวันเวลาที่ทำการประเมินด้วย เพราะบางครั้งราคาของวัสดุในแต่ละช่วงขึ้นลงไม่เท่ากัน การเสนอราคาจะทำแบบหวังให้ได้งานเสนอให้เป็นไปตามราคากลางเอาไว้ก่อนไม่ได้ เพราะบางครั้งอาจไม่สะท้อนต้นทุนที่แท้จริงของ ผู้รับเหมา ในเวลาปัจจุบัน

อีกเรื่องที่ ผู้รับเหมา ควรทำความเข้าใจเกี่ยวกับราคากลางก็คือ ที่มาของราคากลางนั้น จะเป็นไปตามหลักเกณฑ์ในการคำนวณที่มาจาก หลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนดตามมติคณะรัฐมนตรี ซึ่งปัจจุบันนี้ ผู้รับเหมา สามารถหาข้อมูลและทำความเข้าใจได้ด้วยตัวเอง โดยเข้าไปดาวน์โหลดเอกสารและดูรายละเอียดได้ที่ www.gprocurement.go.th และที่ www.price.moc.go.th สำหรับราคาวัสดุก่อสร้าง